Każdy z nas ma jakieś nawyki. Tworzą się one przez całe życie i są niezbędnym mechanizmem, który pomaga przetrwać. Dzięki wypracowanym nawykom możliwe jest wykonywanie danych działań automatycznie, bez rozmyślania, zastanawiania i się każdorazowego podejmowania decyzji. Bez wypracowanych nawyków, niemal każda czynność mogłaby się okazać utrapieniem. Nawyki pozwalają Twojemu mózgowi nie zwariować pośród wszelkich szczegółów, którymi przeładowane jest nasze życie codzienne. Warto wiedzieć, czym tak naprawdę są nawyki i co one nam dają.

Czym są nawyki?

Nawyki znacznie ułatwiają nam życie, dają także większy spokój i pewność w wielu sytuacjach. Różne badania wskazują na to, że nawet około 40% decyzji, które podejmujesz każdego dnia jest wynikiem nawyków i przyzwyczajeń. Oczywiście warto zaznaczyć, że nawyki mogą być dobre, które warto kultywować, a także złe, które należy zwalczyć i zastąpić tymi bardziej pozytywnymi.

Nawyki to kwestia tak interesująca, że na jej temat powstało kilka książek naukowych. Jednak z najbardziej popularnych to pozycja: „Siła nawyku – Dlaczego robimy to, co robimy i jak można to zmienić w życiu i biznesie” autorstwa C. Duhingga. Dziennikarz zauważa, że nawyki można określić jako nieświadome decyzje, które codziennie nas otaczają. Aby coś można było uznać za nawyk, powinno się to powtarzać, przez około trzy tygodnie. Ponadto na samym początku można śmiało stwierdzić, że każdy nawyk jest wyborem. Dopiero, kiedy przetwarza się go to z czasem staje się automatem i standardem.

Czym są mikronawyki?

Często chcąc zmienić jakieś zachowanie lub nawyki ponosimy klęskę. Duże zmiany nie są łatwe, dlatego warto rozpocząć od drobnych i łatwych rzeczy, które można robić każdego dnia, przez krótki czas, aby osiągnąć wyznaczony cel.

To właśnie są mikronawyki! Zdecydowanie powinieneś przeczytać artykuł o filozofii KAIZEN – o tutaj.

Te mikr-zmiany nie wymagają dużego nakładu czasu i energii. Przykładem może być np. pisanie jednego akapitu dziennie chcąc stworzyć powieść. Rób 5 pajacyków dziennie, dodawaj kolejne powtórzenie co tydzień, a rozpoczniesz „bezboleśnie” walkę o wymarzona sylwetkę itd.  No jaką znajdziesz wymówkę, żeby nie poświęcić 30 sekund na zrobienie tylko 5 pajacyków?

Nie chodzi o to, aby suma tych drobnych działań dała pożądane efekty, ponieważ pisząc codziennie po jednym akapicie można stworzyć całą książkę dopiero po kilku latach! Chodzi o to, żeby aby nauczyć się budować kolejne mikronawyki, które z czasem nabiorą coraz szerszego rozmachu. Rozpędzić się.

Każdy maraton zaczyna się od małego kroku

Wprowadzając jeden mikronawyk z łatwością można też wprowadzić kolejne i kolejne, aby poprawić jakość swojego życia i osiągnąć lepsze efekty w pracy.

Jak działają nawyki?

Analizując proces działania nawyków, można je przedstawić jako pętle składającą się z trzech stopni.

Pierwszy z nich to wskazówki, które mówią mózgowi, aby przeszedł w tryb automatyczny. Wskazują one, które nawyk powinno się wybrać. Następny stopień to zwyczaj – emocjonalny, umysłowy lub fizyczny. Ostatnią częścią procesu działania nawyków, jest nagroda. Pomaga ona mózgowi podjąć decyzję, czy dana pętla powinna być powielana w przyszłości czy nie ma takiej potrzeby. Powtarzając wymienione etapy z czasem nabiera się coraz większego automatyzmu.

Dobrym przykładem bardzo złego nawyku na zobrazowanie tej pętli może być alkohol lub inna używka. Znasz ten mechanizm.

Kiedy osoba uzależniona widzi butelkę wódki, czyli wskazówkę, przewiduje jej wpływ i pożąda alkoholu. Jeżeli się nie napije, pragnienie staje się coraz większe i rośnie, aż do tego stopnia, że alkoholik sięga po wódkę, czyli po nagrodę.

Uzależnienia to bardzo duży problem. Wynikają one z wielu uwarunkowań i licznych zależności. Mechanizm powstawania dobrego i złego nawyku często jest… bardzo podobny albo nawet taki sam.

Jak pozbyć się nawyku i wdrożyć nowy, lepszy?

Jak wspomniałem wcześniej, złe nawyki potrafią skutecznie utrudnić drogę do celu, dlatego warto podjąć odpowiednie działanie, aby zastąpić je pozytywnym przyzwyczajeniem.

Najbardziej skuteczny przepis na zmianę nawyków składa się z kilku etapów. Pierwszy z nich to rozpoznanie rutyny. Zwróć uwagę na to w jakiej sytuacji dane zachowanie się pojawia, a także na czym ono dokładnie polega i gdzie występuje. Ważne są także emocje, które wtedy występują. Sama świadomość tego, że masz jakiś irytujący nawyk to początek drogi.

Na przykład być może podobnie jak ja, pierwsze co robisz rano to sięgasz po telefon.

Umówmy się – jesteśmy uzależnieni. Ludzie w wieku 18-24 lata sięgają po telefon w ciągu pierwszych 5-15 minut po obudzeniu, a w grupie wiekowej 45-59 lat – 48 proc.

Przeprowadzone w latach 2012-2013 r. badania Instytutu Rensselaer w Troy pokazały, że korzystanie z telefonów i tabletów (lub innych urządzeń emitujących tzw. „niebieskie światło”) przed snem zaburza poziomy melatoniny, która jest niezbędna do prawidłowego snu. Takich badań w kolejnych latach było sporo. Wniosek jest jeden. Nie korzystaj z telefonu przed snem.

Ale korzystanie z telefonu zaraz PO przebudzeniu wcale nie jest lepsze.

Oficjalnie sięgasz po telefon, żeby wyłączyć budzik. Ale od razu sprawdzasz, co tam ciekawego na Facebooku, Twitterze, Instagramie, Snapchacie, Pintereście, YouTubie, e-mailu a może jeszcze przy okazji zrobisz przegląd newsów, bo przecież FOMO i być może, ktoś, gdzieś, wymyślił coś głupiego a Ciebie nie może to ominąć.

To błędne koło, które ma na nas destruktywny wpływ. Często naładowanie się negatywnymi newsami z samego rana (co może wywołać wyższy poziom kortyzolu, poczucie niepokoju) jest całkowicie bezsensowne.

Jeśli zainteresował Cię ten temat:

Niczym minimalista (więcej na ten temat poczytasz tutaj) zadaj sobie pytanie:

– czy jest mi to potrzebne?
– czy jako osoba interesująca się produktywnością, chcę w ten sposób zmarnować swój czas i uwagę?
– dlaczego chcę to czytać/oglądać?

Tak więc ŚWIADOMOŚĆ – to pierwszy krok.

Kolejnym etapem na drogę do pozbycia się negatywnych nawyków jest rozpoznanie nagrody. Musisz sobie odpowiedzieć na pytanie co dane przyzwyczajenie daje, co się dzięki niemu otrzymujesz. Warto też określić jakim innym nawykiem można go zastąpić, aby nagroda była podobna i równie satysfakcjonująca. Dla przykładu nawyk polegający na zbyt częstym podjadaniu słodyczy, można zastąpić podjadaniem zdrowszych przekąsek np. owoców. Kwestia stworzenia odpowiedniego środowiska.

Może więc zamiast „porannej sesji z telefonem” sięgniesz po czytnik lub książkę? Rano mam nawyk czytania kilku ważnych dla mnie książek (część z nich poznasz tutaj). Uczę się – zamiast ogladać memy.

Ostatnim etapem jest opracowanie całkiem nowej i pozytywnej rutyny. Przejście od złego do dobrego nawyku nie jest takie proste i szybkie, dlatego tak ważne jest przestrzeganie wszystkich etapów po kolei. Nagroda, którą się wcześniej określi pozwoli na zrekompensowanie negatywnych przyzwyczajeń i zmotywowanie do pracy. Nagrody mają największe znaczenie w tym procesie!

Warto pamiętać o ogólnej zasadzie, zgodnie z którą nie możesz wyplenić złych nawyków, jedynie możesz je zamienić na lepsze. 

Nawyki i mikronawyki w drodze do sukcesu

Wypracowując dobre nawyki i mikronawyki, które z czasem będą przybierały coraz szerszy zasięg, można stać się prawdziwą maszyną do osiągania sukcesów w życiu prywatnym i zawodowym. Nawet najmniejsze kroki mogą z dnia na dzień przybliżać Cię do wielkich efektów!

Cud nawyków polega przede wszystkim na tym, że wyuczają one automatyczne działanie, które pochłania stosunkowo mało energii. Oznacza to, że ciągłe wykonywania czynności mających na celu przybliżanie Cię do celu, z czasem praktycznie w ogóle nie męczy i staje się naturalne. Zwykle jest jeszcze lepiej! Jeżeli stajesz się w tych czynnościach coraz lepszy i są one dla Ciebie czymś oczywistym, nie tylko wiążą się z brakiem wysiłku, ale nawet mogą stać się prawdziwą przyjemnością, która wytwarza dodatkową energię i staje się motorem do dalszego działania. Kluczem do sukcesów jest powtarzalność, konsekwencja i regularność.

Powtarzanie danej, kilkuminutowej czynności przez kilka minut jest o wiele prostsze niż poświęcenie jednorazowo kilku godzin, na działanie, które ma nas doprowadzić do celu. Niektóre osoby mogą powiedzieć, że nie dostrzegają celu czy sensu życia, jednak właśnie mikronawyki mogą pomóc w ich znalezieniu.

O czym warto pamiętać?

Jeżeli masz dużo pozytywnych i dobrych nawyków, które motywują Cię w drodze do celu, właściwie nie będziesz mieć czasu na wyrobienie negatywnych nawyków. Złe przyzwyczajenia kradną czas, sprawiają, że osiągnięcie celu staje się trudniejsze.

Pamiętaj też, że dobre nawyki się wzajemnie wzmacniają – negatywne również to robią. Jedno działanie prowadzi do kolejnego.

Zarówno dobre jak i złe nawyki tworzy się w ten sam sposób. Zawsze zaczyna się od mały zachowań i mikro kroczków, tak jak alkoholizm rozpoczyna się od jednego drinka, a palenie od spróbowania pierwszego papierosa, tak też np. regularne treningi mogą się rozpocząć od pięciu minut ćwiczeń dziennie. Warto wykorzystać ten prosty mechanizm, aby budować pozytywne wzorce i z dnia na dzień zbliżać się do wyznaczonych celów i sukcesów.

Pamiętaj, aby codziennie robić małe postępy, dodawać minutę do ćwiczeń, kolejną stronę do przeczytania lub napisania. rezygnować z jednego batonika itd. Jeżeli czujesz, że wprowadzanie zmian staje się wymagające i męczące to prawdopodobnie działasz za szybko. Warto więc zwolnić tempo, tak aby utrzymanie danego nawyku było łatwe. Optymalizuj i poprawiaj.

Oczywiście powolne, wprowadzanie drobnych, powolnych zmian nie spowoduje od razu jakiś drastycznych i z daleka widocznych zmian. Korzyści są widoczne wraz z upływem czasu. Budując pozytywne nawyki i mikronawyki, pamiętaj, aby zaczynać od małych kroczków, a każdego dnia zwiększać postępy. Konsekwentnie i systematyczne buduj przyzwyczajenia i rozwijaj je, aż do momentu, kiedy będziesz w pełni zadowolony. Nie poprzestawaj na jednym nawyki, wykorzystując ten sam proces wprowadzaj w życie kolejne, aby z łatwością osiągać kolejne cele. Jest to naprawdę bardzo prosta droga do sukcesu. Wszystko jednak zależy od Ciebie. Nie odpuszczaj i staraj się zmienić swoje życie na lepsze, nikt nie zrobi tego bez Ciebie.

Wyrabianie pozytywnych nawyków i zastępowania nimi tych negatywnych jest bardzo ważne zarówno w życiu prywatnym jak i w zawodowym!

Warto o tym pamiętać i nieustannie pędzić do przodu, łapiąc wiatr w żagle.

Jeśli ten temat Cię zainteresował – zapisz się na listę oczekujących – otrzymasz bezpłatnego e-booka na ten temat.