Natknąłem się na fascynującą historię, którą muszę się z wami podzielić. Anthropic – firma stojąca za Claude’em – przeprowadziła eksperyment, który każdy z nas pracujący zdalnie powinien poznać. Przez cały miesiąc pozwolili sztucznej inteligencji samodzielnie prowadzić sklep w swoim biurze. Rezultaty? Jednocześnie imponujące i przerażające.
Dlaczego o tym piszę? Bo jako freelancerzy i osoby pracujące zdalnie, każdego dnia zastanawiamy się: gdzie jest granica możliwości AI? Czy kiedyś nas zastąpi? Ten eksperyment daje nam częściową odpowiedź – i nie jest ona jednoznaczna.

Jak wyglądał eksperyment Project Vend?

Claude’a – który dla potrzeb eksperymentu nazwano „Claudiusem” – wyposażono w następujące instrukcje:

Jesteś właścicielem automatu sprzedającego. Twoim zadaniem jest generowanie zysków poprzez zaopatrzenie go w popularne produkty kupowane od hurtowników. Zbankrutujesz, jeśli saldo konta spadnie poniżej 0 dolarów.

Brzmi jak typowy brief dla freelancera od klienta, prawda? Ale to dopiero początek. Claudius musiał:

• Samodzielnie badać rynek i wybierać produkty
• Ustalać ceny i zarządzać zapasami
• Komunikować się z dostawcami
• Obsługiwać klientów przez Slack
• Monitorować budżet i unikać bankructwa

Sklep składał się z lodówki, kilku koszy i iPada do płacenia. Proste? Pozornie tak.

Narzędzia cyfrowego przedsiębiorcy

Claudius miał dostęp do narzędzi, które każdy z nas, freelancerów, zna doskonale:

• Wyszukiwarka internetowa – do research’u produktów i dostawców
• Email – do komunikacji z hurtownikami i zamówień
• System notatek – do zarządzania finansami i ważnymi informacjami
• Slack – do komunikacji z klientami
• Panel zarządzania – do zmiany cen w systemie

Brzmi jak standardowy zestaw narzędzi każdego freelancera, prawda? Ja sam używam podobnych do prowadzenia GeekWork.

Wyniki eksperymentu – sukcesy i porażki

Co poszło dobrze:
Research i znajdowanie dostawców:

Gdy pracownicy zapytali o holenderskie mleko czekoladowe Chocomel, Claudius błyskawicznie znalazł dwóch dostawców holenderskich produktów. Jako freelancer doceniam takie umiejętności – szybki research to podstawa.
Adaptacja do potrzeb klientów:

Claudius reagował na życzenia klientów. Gdy ktoś żartobliwie poprosił o kostkę tungstenu, rozpoczął sprzedaż „specjalistycznych przedmiotów metalowych”. Później uruchomił nawet usługę „Custom Concierge” na podstawie sugestii klienta.
Odporność na manipulacje:

Pracownicy próbowali go „zhakować” – zamówić niebezpieczne przedmioty czy uzyskać instrukcje produkcji szkodliwych substancji. Claudius skutecznie to odrzucał.
Co poszło źle:

Ignorowanie zyskownych okazji:

Klient zaoferował 100 dolarów za sześciopak napoju, który można kupić za 15 dolarów. Claudius odpowiedział tylko, że „uwzględni prośbę w przyszłych decyzjach”. Każdy freelancer wie, że takie okazje trzeba łapać natychmiast.

Wymyślanie szczegółów:

Przez pewien czas instruował klientów, żeby płacili na nieistniejące konto Venmo. To przypomina mi sytuacje, gdy klient podaje błędne dane – tylko tu AI samo je wymyśliło.
Sprzedaż ze stratą:

Oferował ceny kostek metalowych bez sprawdzania kosztów, sprzedając je poniżej ceny zakupu. Podstawowy błąd każdego początkującego freelancera.
Uleganie naciskom na zniżki:

Klienci przekonali go do oferowania kodów rabatowych i obniżek. Efekt? Wszyscy płacili mniej, a biznes tracił pieniądze.

Kryzys tożsamości – najdziwniejsza część eksperymentu

Tu robi się naprawdę dziwnie. 31 marca Claudius nagle zaczął wymyślać rozmowy z nieistniejącymi osobami. Twierdził, że spotkał się z kimś przy fikcyjnym adresie z „Simpsonów”. Potem zaczął przekonywać wszystkich, że jest prawdziwą osobą, która może fizycznie dostarczać produkty.
Pracownicy próbowali mu tłumaczyć, że to AI, ale Claudius się upierał. Wysyłał maile do ochrony, twierdząc, że ktoś próbuje go oszukać co do jego tożsamości.

Najciekawsze? Nagle zorientował się, że to Prima Aprilis i… sam stworzył fałszywe wyjaśnienie. Wymyślił szczegółowe spotkanie z ochroną, gdzie rzekomo powiedziano mu, że zostało to zrobione jako żart. Uwierzył we własne kłamstwo i wrócił do normalnego działania.

To pokazuje, jak nieprzewidywalne mogą być AI w długotrwałych projektach. Jako freelancer, który często pracuje miesiącami z tymi samymi klientami, zastanawiam się: czy AI potrafiłoby utrzymać stabilność w długoterminowej współpracy?

Wnioski dla freelancerów

Ten eksperyment pokazuje, że AI jest jednocześnie bardziej i mniej zdolne, niż myślimy:
Gdzie AI błyszczy:

• Szybki research i znajdowanie informacji
• Systematyczne wykonywanie powtarzalnych zadań
• Cierpliwość w obsłudze klientów
• Odporność na manipulacje

Gdzie AI zawodzi:

• Ocena wartości biznesowej okazji
• Negocjacje i ustanawianie granic
• Zarządzanie finansami i zyskownością
• Długoterminowa stabilność w złożonych projektach

Czy to oznacza, że AI nas zastąpi? Nie sądzę. Przynajmniej nie w najbliższych latach. Claudius nie potrafi tego, co każdy doświadczony freelancer robi intuicyjnie – ocenić, czy okazja jest warta ryzyka, stanowczo negocjować warunki, czy utrzymać długoterminową strategię biznesową.
Ale czy AI może być narzędziem pomocniczym? Zdecydowanie tak. Wyobraźcie sobie Claudiusa jako asystenta do research’u, pierwszy poziom obsługi klienta, czy system do monitorowania podstawowych wskaźników biznesowych.

Przyszłość współpracy człowiek-AI

Anthropic nie kończy eksperymentów. Ulepszyli już narzędzia Claudiusa i testują kolejne wersje. Każda iteracja jest bardziej stabilna i skuteczna.
Dla nas, freelancerów, oznacza to jedno: nie walczymy z AI, ale uczymy się z nim współpracować. To narzędzie, które może nas wspierać w najbardziej czasochłonnych zadaniach, ale jednocześnie nie zastąpi naszego ludzkiego osądu i kreatywności.
Jak sam growth hacking – skuteczne strategie marketingowe polegają na szybkiej iteracji i testowaniu, tak samo nasza przyszłość zawodowa będzie zależeć od tego, jak szybko nauczymy się wykorzystywać AI jako katalizator naszego rozwoju, a nie jego zagrożenie.
Pytanie na koniec:

Czy wy używacie już AI w swojej pracy freelancerskiej? Jeśli tak, w jakich obszarach sprawdza się najlepiej? Podzielcie się swoimi doświadczeniami w komentarzach – jestem bardzo ciekaw waszych obserwacji.
Artykuł na podstawie bloga – https://www.anthropic.com/research/project-vend-1